
Opis schorzenia
Kości nadgarstka przytrzymywane są więzadłami, które napinają się i pracują podczas używania ręki. Dzięki temu wszystkie kości łatwo obracają się względem siebie jak w kostce Rubika. Podczas urazu – upadku, skręcenia, szarpnięcia – siły działające na więzadła mogą być zbyt duże i spowodować ich zerwanie. Kości wtedy mogą w sposób niekontrolowany przemieszczać się wewnątrz nadgarstka powodując bóle i blokowanie sąsiednich kości ograniczając ruch. W krótkim czasie dochodzi do przykurczu nadgarstka a po kilku miesiącach bądź latach do nieodwracalnych deformacji boleśnie ograniczających ruch. Dlatego ważne jest aby leczenie takich urazów rozpocząć jak najwcześniej.
Przebieg schorzenia
Budowa nadgarstka powoduje, że najczęściej dochodzi do uszkodzenia więzadła łódeczkowato-księżycowatego.
Uraz więzadłowy nadgarstka rozpoznaje się na podstawie skrupulatnego badania przez doświadczonego chirurga ręki, rutynowo wykonuje się prześwietlenia rtg, często w specjalnym ustawieniu ręki, dodatkowo wykorzystuje się rezonans magnetyczny oraz badanie usg. Niektóre z częściowych rozerwań dają się wyleczyć poprzez zwykłe unieruchomienie. Zerwania całkowite i niektóre częściowe – powinny być operowane.
Tzw. świeże rozerwania więzadeł zwykle można zeszyć – używając nici lub specjalnych kotwic, w niektórych przypadkach jest to możliwe także metodą artroskopową. Stare całkowite uszkodzenia, gdy końce więzadeł zdegenerowały i nie nadają się do szycia – leczy się tworząc nowe więzadło z przeszczepu – najczęściej pobranego ze ścięgna. Niekiedy pacjenci zgłaszają się z częściowo wygojonym urazem więzadła przeszkadzającym tylko podczas aktywności np dokuczającym podczas ulubionego sportu. Dzieje się tak gdy więzadło wygoiło się bez napięcia, pozostało luźne. Często dotyczy to więzadła łódeczkowato-księżycowatego. W tym przypadku jest możliwość skutecznego napięcia i wzmocnienia tego więzadła zabiegiem artroskopowym.


Leczenie
Więzadła po naprawie operacyjnej przez pierwsze 4-6 tygodni wymagają ochrony – operowana kończyna jest unieruchomiona w specjalnej łusce obejmującej nadgarstek. Po takim czasie nadgarstek wymaga zawsze bardzo intensywnej rehabilitacji.
Rehabilitacja odbywa się pod ścisłym nadzorem fizjoterapeutki. Rozpoczyna się już w dniu operacji – początkowo są to ćwiczenia palców a po zdjęciu łuski pacjent zaczyna gimnastykować nadgarstek tak, by stopniowo odzyskać pełen zakres ruchu. W tym okresie pozwalamy na używanie ręki do najlżejszych czynności domowych bez obciążeń. Rehabilitacja jest prowadzona przez wyspecjalizowaną w terapii ręki fizjoterapeutkę i odbywa się na umawianych co kilka dni w zależności od potrzeb – spotkaniach. Bardzo ważne jest aktywne zaangażowanie pacjenta, dlatego pacjent instruowany jest jak dodatkowo wykonywać we własnym zakresie ćwiczenia w domu. Uszkodzenia więzadeł goją się długo. O ile proste częściowe zerwanie leczone unieruchomieniem goją się najczęściej w ciągu 6 tygodni i pozwalają na obciążanie ręki w sporcie zwykle po kolejnych 6 tygodniach, to poważne uszkodzenia wymagające leczenia operacyjnego potrzebują przeciętnie około czterech miesięcy rekonwalescencji podczas których więzadło zabliźnia się i wzmacnia.
Zwykle dzięki rehabilitacji udaje się całkowicie uelastycznić więzadła po ciężkim urazie – ruch nadgarstka w tych najtrudniejszych przypadkach może jednak pozostać nieco mniejszy, co zwykle nie przeszkadza, poza pewnymi wyjątkami – w powrocie do pełnej poprzedniej aktywności.
Zabiegi wykonuje

PAWEŁ NOWICKI
chirurg ręki FESSH, specjalista ortopeda
Absolwent Akademii Medycznej w Łodzi (1992), uzyskał I* specjalizacji w chirurgii ogólnej (1995) i II* specjalizacji w ortopedii i traumatologii narządu ruchu (2000).
Jako pierwszy chirurg ręki w Mazowieckim a trzeci w Polsce zdobył prestiżowy Europejski Dyplom z Chirurgii Ręki FESSH (2009).
Od kilkunastu lat zajmuje się artroskopowymi operacjami nadgarstka w schorzeniach i urazach chrząstki trójkątnej, więzadeł nadgarstka, ganglionach i wielu innych. Jako zaproszony wykładowca szkoli lekarzy na kursach organizowanych w renomowanych ośrodkach treningowych Europy.